Stealthing is strafbaar

De rechtbank heeft zich onlangs voor het eerst gebogen over de vraag ‘of het stiekem afdoen van een condoom strafbaar is’. Zo heeft Openbaar Ministerie (OM) twee mannen vervolgd, omdat zij hun condoom, zonder dit te vermelden aan hun sekspartner, hadden afgedaan tijdens de seks. Deze handeling staat ook wel bekend als ‘stealthing’. De wet benoemt dit begrip verder niet.

Het OM ziet het stiekem afdoen van een condoom tijdens de seks als een vorm van verkrachting. Artikel 242 Wetboek van Strafrecht omvat de strafbepaling voor verkrachting en stelt het volgende: “Hij die door geweld of een andere feitelijkheid of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid iemand dwingt tot het ondergaan van handelingen die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam.” Het OM eiste in beide zaken celstraffen van twaalf maanden, waarvan een deel voorwaardelijk.

Het gaat erom dat het condoom willens en wetens is verwijderd, terwijl de sekspartner hier niet mee akkoord ging. Dit betekent dat de gevallen waar een condoom per ongeluk scheurt of afglijdt tijdens de seks hier aan de orde zijn.

In één zaak wordt de 26-jarige Ruben R. vervolgd. Hij heeft toegegeven dat hij zonder condoom seks met de vrouw heeft gehad. Hij stelt dat hij het condoom “in the heat of the moment” is vergeten. Echter, hij zou wel de intentie hebben gehad om een condoom te gebruiken.

In de andere zaak gaat het om een 28-jarige man die ook geen condoom heeft gebruikt, terwijl ook hier de vrouw niet was geïnformeerd. Deze man ontkent. Toch is het bericht dat hij later naar de vrouw stuurde opmerkelijk. Zo zegt hij het volgende: “Okay, I thought you felt it. You will be fine”.

De rechtbank in Dordrecht heeft de 28-jarige man veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van drie maanden en een schadevergoeding van 1.000 euro. Hij werd vrijgesproken van verkrachting, maar hij zou zich wel schuldig hebben gemaakt aan dwang. Zo werd het slachtoffer gedwongen om zich te laten penetreren zonder condoom. De rechtbank oordeelt dat de man misbruik heeft gemaakt van het vertrouwen van zijn bedpartner. Daarnaast wordt het de man verweten dat zijn sekspartner een soa had kunnen oplopen of ongewenst zwanger had kunnen raken. In de andere zaak is de 26-jarige man vrijgesproken, omdat dwang niet bewezen is.

In andere landen wordt stealthing ook al vervolgd als seksueel misbruik, namelijk in Zwitserland, België en verschillende delen van Australië. In deze landen ligt de nadruk op ‘consent’. Beide sekspartners moeten toestemming geven voor seksuele handelingen. Zo is in België vorig jaar een wetswijziging doorgevoerd waarin wordt gesteld dat die toestemming ‘op elk ogenblik voor of tijdens de seksuele handeling’ kan worden ingetrokken.

Overigens wordt er in Den Haag al sinds 2021 gewerkt aan de nieuwe Wet seksuele misdrijven. Deze wet bepaalt dat seks zonder instemming strafbaar wordt, waarbij het niet nodig is om aan te tonen dat er sprake was van dwang. Stealthing is hierbij opgenomen als een situatie van misleiding waarbij er per definitie geen sprake is van instemming. De wet is dus vooralsnog niet doorgevoerd. Toch wordt er al een duidelijk signaal afgegeven door de rechtbank, namelijk dat stealthing strafbaar is.